Ngoại giao văn hóa đã góp phần quan trọng mở đường cho quan hệ hợp tác hữu nghị của tỉnh Quảng Ninh với các địa phương trong nước và đối tác nước ngoài. Đây cũng chính là nền tảng đẩy mạnh ngoại giao chính trị và ngoại giao kinh tế, quảng bá mạnh mẽ văn hóa, hình ảnh, con người của tỉnh ra quốc tế, giúp khẳng định và giữ vững thương hiệu, góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh trong những năm qua.
Thời gian qua, Quảng Ninh tích cực quảng bá hình ảnh, bản sắc văn hóa các dân tộc của địa phương đến với bạn bè quốc tế thông qua việc tổ chức nhiều lễ hội truyền thống cùng các sự kiện, hoạt động văn hóa nghệ thuật tiêu biểu, đặc sắc của tỉnh và quốc tế, thực hiện bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể; thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp văn hóa trên địa bàn tỉnh.
Chủ động kết nối du lịch
Qua đánh giá, tổng lượng khách du lịch Nhật Bản lưu trú tại Quảng Ninh trung bình hằng năm ước đạt 2% tổng lượng khách quốc tế lưu trú tại tỉnh. Riêng từ đầu năm 2023 đến nay, tỉnh đã đón gần 8.000 lượt du khách Nhật Bản. Hiểu rõ đây là nguồn khách quan trọng với khả năng chi tiêu cao, ngành du lịch tỉnh luôn coi trọng việc phát triển hợp tác với du lịch Nhật Bản, trong đó tập trung vào các hoạt động quảng bá và giới thiệu sản phẩm du lịch của tỉnh trong những cuộc tiếp xúc, làm việc với đối tác nước bạn.
Đến nay, Quảng Ninh đã hợp tác phát triển du lịch với một số địa phương của Nhật Bản trong đó có tỉnh Tottori. Hai địa phương đều là thành viên của Diễn đàn Du lịch liên khu vực Đông Á. Theo đó, hai tỉnh đã triển khai các nội dung hợp tác trong khuôn khổ Diễn đàn như: Chia sẻ thông tin về phát triển du lịch; trao đổi các đoàn công tác và doanh nghiệp làm việc, khảo sát thị trường; tạo điều kiện cho các đơn vị lữ hành hai bên gặp gỡ, tìm hiểu hợp tác, đồng thời chủ động tổ chức các chương trình xúc tiến du lịch Nhật Bản tại các địa phương: Kanagawa, Hokkaido và Tokyo.
Năm 2022, trong khuôn khổ chương trình Lễ hội Việt Nam tại Sapporo thuộc tỉnh Hokkaido của Nhật Bản, Quảng Ninh có một gian hàng trưng bày các hình ảnh giới thiệu điểm du lịch, cảnh quan thiên nhiên, văn hóa, con người cùng các sản phẩm OCOP đặc trưng và môi trường đầu tư tại Quảng Ninh. Cùng với đó, đoàn công tác tỉnh Quảng Ninh đã có buổi làm việc với các cơ quan chức năng và doanh nghiệp lữ hành của tỉnh Hokkaido về việc xúc tiến thiết lập đường bay nối sân bay Shin Chitose (Hokkaido) và sân bay Vân Đồn (Quảng Ninh) nhằm kết nối hai tỉnh chặt chẽ hơn trong các hoạt động giao thương, phát triển kinh tế, du lịch.
Ông Tsuchiya Shunsuke, Phó Thống đốc tỉnh Hokkaido cho rằng: Quảng Ninh và Hokkaido có nhiều nét tương đồng về du lịch, thuận lợi cho việc hợp tác đầu tư giữa hai bên. Cơ sở hạ tầng của Quảng Ninh được đầu tư đồng bộ, bài bản sẽ rất thuận lợi cho các nhà đầu tư đến Quảng Ninh kinh doanh. Tỉnh Hokkaido mong muốn được hợp tác chặt chẽ với tỉnh Quảng Ninh về các lĩnh vực như du lịch, giáo dục, văn hóa, thương mại và khẳng định chính quyền địa phương nước bạn sẽ tạo mọi điều kiện để các chương trình quảng bá xúc tiến du lịch, giao lưu văn hóa, liên kết đào tạo giữa các trường đại học của Quảng Ninh và Nhật Bản được diễn ra thuận lợi nhất.
Quảng Ninh đã đề nghị Bộ Ngoại giao tạo điều kiện giúp đỡ, giới thiệu kết nối để tỉnh mở rộng quan hệ hợp tác với các địa phương, doanh nghiệp Nhật Bản. Cụ thể, tạo điều kiện cho tỉnh Quảng Ninh tham gia các hoạt động, sự kiện xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch do các cơ quan Trung ương chủ trì hoặc phối hợp tổ chức tại Việt Nam và Nhật Bản. Bên cạnh đó, hỗ trợ quảng bá hình ảnh, xúc tiến du lịch, thu hút khách Nhật Bản đến Việt Nam, trong đó có điểm đến là Di sản-Kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long, đồng thời kết nối, giới thiệu và kêu gọi các doanh nghiệp Nhật Bản tìm hiểu cơ hội hợp tác đầu tư trong lĩnh vực du lịch với tỉnh Quảng Ninh; tạo điều kiện về cơ chế, chính sách để sớm mở đường bay thẳng giữa Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn với các cảng hàng không tại Nhật Bản.
Quảng Ninh đã chủ động phối hợp tổ chức các hoạt động để khuyến khích doanh nhân hai bên tăng cường trao đổi về cơ hội hợp tác kinh doanh; khuyến khích và hỗ trợ các nhà đầu tư Nhật Bản mong muốn đầu tư vào lĩnh vực du lịch tại Quảng Ninh như: Cơ sở lưu trú du lịch, khu vui chơi giải trí đẳng cấp, chất lượng cao… để đáp ứng trọn vẹn nhu cầu, thị hiếu của khách du lịch Nhật Bản. Cơ hội trao đổi này có thể thông qua các sự kiện, hội chợ du lịch, các đoàn khảo sát hoặc qua giới thiệu của các cơ quan xúc tiến đầu tư, xúc tiến du lịch… giữa Quảng Ninh và Nhật Bản. Lãnh đạo tỉnh đã cam kết sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư Nhật Bản đến tìm hiểu, nghiên cứu thị trường, đầu tư, phát triển sản phẩm du lịch, nhất là các sản phẩm, dịch vụ du lịch biển đảo, du lịch đêm, du lịch gắn với ẩm thực, du lịch sinh thái, du lịch golf, du lịch chăm sóc sức khỏe được coi là những tiềm năng thế mạnh của tỉnh Quảng Ninh.
Với tỉnh Hokkaido, Quảng Ninh tạo mọi điều kiện và có những chính sách phù hợp cho các doanh nghiệp Quảng Ninh hợp tác với các doanh nghiệp tỉnh Hokkaido tổ chức chương trình du lịch đến Hokkaido như: Chính sách ưu tiên bay thuê bao chuyến kết nối giữa sân bay Chitose (Hokkaido) và sân bay quốc tế Vân Đồn (Quảng Ninh). Về phía tỉnh Quảng Ninh cam kết sẽ phối hợp trình cấp có thẩm quyền, tạo mọi điều kiện thuận lợi để thiết lập, triển khai các chuyến bay kết nối giữa hai tỉnh. Về lâu dài, hai tỉnh sẽ tích cực phối hợp để thúc đẩy việc mở tuyến bay cố định kết nối hai địa phương.
Phó Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Huyền Anh cho biết: Quảng Ninh và Hokkaido có rất nhiều tiềm năng để khai thác và thúc đẩy phát triển du lịch giữa hai địa phương. Thời gian tới, Sở sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp xúc tiến du lịch, tích cực giới thiệu, quảng bá hình ảnh điểm đến của hai tỉnh trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên các nền tảng số, cũng như tại các sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch mà hai bên tham dự trong nước và quốc tế. Hai bên triển khai các chương trình phối hợp hỗ trợ đào tạo về nhân lực có chất lượng cao cho ngành du lịch Quảng Ninh, xem xét khả năng cấp học bổng đào tạo đại học và sau đại học chuyên ngành du lịch tại Hokkaido cho Quảng Ninh, cũng như hỗ trợ liên kết đào tạo giữa các trường, các cơ sở đào tạo du lịch hai địa phương.
Xây dựng đối tác tin cậy
Đến thời điểm này, mối quan hệ hợp tác giữa tỉnh Quảng Ninh và tỉnh Hokkaido đang ngày càng bền chặt, thắm thiết hơn khi có nhiều sự kiện trao đổi, hợp tác ở các lĩnh vực. Đặc biệt, trong lĩnh vực xúc tiến, đầu tư, hai địa phương đã chia sẻ tiềm năng của tỉnh Hokkaido, những lợi thế cạnh tranh nổi trội của tỉnh Quảng Ninh trong thu hút đầu tư, kết nối thúc đẩy xúc tiến thương mại và du lịch; chia sẻ về môi trường đầu tư tại Việt Nam và tỉnh Quảng Ninh dưới góc nhìn của doanh nghiệp Nhật Bản.
Đồng thời, có nhiều đề xuất nhằm hoàn thiện tiêu chí, chính sách thu hút đầu tư để Quảng Ninh nói riêng và Việt Nam nói chung trở thành đối tác tin cậy của Nhật Bản cũng như tỉnh Hokkaido. Tỉnh Quảng Ninh cam kết mạnh mẽ đồng hành, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất về thủ tục hành chính, bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn; cung cấp các dịch vụ công tiện ích, các điều kiện về đầu tư, kinh doanh, thương mại, du lịch tốt nhất cho người dân và các doanh nghiệp Nhật Bản đến đầu tư, kinh doanh và sinh sống tại tỉnh.
Theo ông Koganezawa Kenji, Chủ tịch Tổ chức Xúc tiến Du lịch Hokkaido, tỉnh Quảng Ninh và tỉnh Hokkaido có rất nhiều điều kiện du lịch tương đồng và cơ hội phát triển. Ông Koganezawa cho biết: “Do mùa đông ở Hokkaido rất lạnh, chúng tôi mong muốn có thể đưa nhiều người dân Hokkaido đến Quảng Ninh để tránh rét, thưởng thức không khí ấm áp và ngược lại, đưa người dân Quảng Ninh đến Hokkaido để trải nghiệm tuyết rơi và các bộ môn thể thao mùa đông. Tôi nghĩ, việc kết nối giữa hai địa phương hoàn toàn khả thi và mở ra nhiều kế hoạch hợp tác thú vị trong tương lai”.
Trong bối cảnh hiện nay, triển khai những hoạt động liên kết nêu trên được đánh giá là một trong những định hướng quan trọng để phục hồi, phát triển du lịch. Việc tạo dựng được mối liên kết hiệu quả, bền vững sẽ giúp du lịch các địa phương không những “đi xa” mà còn “đi nhanh” và “đi cùng nhau”. Nhận thức rõ tầm quan trọng của vấn đề, Cục trưởng Du lịch quốc gia Việt Nam Nguyễn Trùng Khánh đánh giá: Việc liên kết là yêu cầu khách quan trong phát triển du lịch, giúp mở rộng không gian, phát huy thế mạnh của các địa phương, hình thành sản phẩm du lịch đa dạng, hấp dẫn, nâng cao lợi thế cạnh tranh, huy động nguồn lực, tạo sức mạnh quảng bá, xúc tiến điểm đến chung, thu hút đầu tư, thúc đẩy lan tỏa phát triển kinh tế-xã hội liên địa phương, liên vùng.
Hiện nay, tỉnh Quảng Ninh đang nỗ lực thúc đẩy việc gắn kết chặt chẽ ngoại giao văn hóa với ngoại giao chính trị, thông qua việc tiếp tục duy trì hoạt động ngoại giao văn hóa với các địa phương có quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống cũng như phát triển, mở rộng giao lưu, hợp tác với các thành phố, địa phương trên thế giới; triển khai chiến lược ngoại giao văn hóa gắn kết với các hoạt động ngoại giao kinh tế thông qua chương trình xúc tiến, kích cầu du lịch, thương mại quốc tế. Từ đó, đưa công tác ngoại giao văn hóa trở thành một trụ cột quan trọng trong công tác đối ngoại của tỉnh; tạo đồng thuận trong nhận thức và hành động từ chính quyền đến tổ chức, doanh nghiệp, người dân.
Hạ tầng du lịch của Quảng Ninh ngày càng phát triển, từng bước đáp ứng nhu cầu tiếp cận dễ dàng của khách du lịch quốc tế. Những năm gần đây, không gian phát triển du lịch của Quảng Ninh được mở rộng, có trọng tâm, trọng điểm, gắn với bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan, bảo tồn, phát huy giá trị của các di sản. Việc tăng cường liên kết, đồng thời tạo ra chuỗi trải nghiệm đa dạng, kết hợp nghỉ dưỡng với khám phá thiên nhiên, văn hóa, ẩm thực, kết nối nhiều điểm đến trong một hành trình đã và đang ngày càng thu hút nhiều khách quốc tế đến trải nghiệm tại Quảng Ninh, trong đó có khách Nhật Bản.